یزدفردا"ميثم كوچك زاده"همانگونه كه مستحضريد هدف اصلي و مهمترين اولويت كاري دولت ها در سطح كشور و استان ها عبارتست از: "رشد اقتصادي (افزايش سطح درآمد سرانه)" و "ايجاد اشتغال" كه سريع ترين و آسان ترين راه تجربه شده جهت تحقق اين هدف در استاني با ويژگي هاي استان يزد، توسعه مبتني بر منابع محدود موجود يعني "توسعه صنعتي- معدني" مي باشد.

اما از آنجاييكه بخش قابل توجه اي از توسعه صنعتي- معدني استان يزد در چند دهه گذشته با مسائلي چون: "از بين رفتن منابع تجديدناپذير آب و خاك و معادن استان، عدم توجه به توسعه پايدار و عدالت بين نسلي، درنظر نگرفتن ملاحظات زيست محيطي، بكارگيري نيروهاي كارگري غير بومي و مهاجر و معضلات فرهنگي- اجتماعي ناشي از آن و .." همراه بوده است، به نظر مي رسد لازم است تصحيح مسير توسعه صنعتي- معدني موجود و نيز انتخاب رويكردها و استراتژي هاي توسعه اي جايگزين؛ در دستور كار تصميم سازان و تصميم گيران ارشد استان قرار گيرد.

از طرف ديگر مطمئناً عدول از رويكردهاي توسعه اي جاري و انتخاب استراتژي هاي جايگزين؛ براي مسئولين امر بسيار سخت و مخاطره انگيز بوده و ممكن است آنها را از رسيدن آسان و سريع به اهداف متداول و اوليه توسعه اي (رشد اقتصادي و اشتغالزايي) دور سازد.

به عبارت ديگر به نظر مي رسد استراتژي هاي جايگزين كه انتظار مي رود سطوح عالي تري از اهداف توسعه اي (مانند: حفظ محيط زيست و منابع طبيعي، ارتقاء سرمايه هاي انساني و اجتماعي، بازگشت نخبگان مهاجرت كرده، ارتقاء سلامت مردم و افزايش سطح شادماني و لذت از زندگي در يزد) را دنبال كند، با اهداف كوتاه مدت دولت و انتظارات حداقلي مردم (اشتغال و درآمد) در تضاد بوده و درنتيجه بدليل حساسيت بالاي مسئولين ارشد استان به راضي نگه داشتن گروه هاي مختلف مردمي (از حقوق بگيران كارخانه هاي كاشي و سراميك و فولاد و نيز معادن و كوره هاي آجرپزي گرفته تا صاحبان و سهامداران اين بخش كه به سودهاي بالا عادت كرده اند و تعداد و نفوذ آنها نيز كم نيست!!) و همچنين جلوگيري از تجمعات و اعتصابات كارگري؛ تصميم گيري براي "تغيير و اصلاح مسير توسعه اي موجود" بسيار سخت خواهد بود.

در اثبات اين موضوع مي توان به عدم تغيير رويكرد غالب توسعه صنعتي- معدني استان در چند دهه گذشته اشاره كرد كه منجر گرديده استراتژي ها و طرح ها و پروژه هاي زيبايي كه مدام از زبان مسئولين و برنامه ريزان استان تكرار شده اند، آنچنانكه بايد تحقق چشمگيري نداشته باشند. "توسعه دانش محور، توسعه خدمات برتر، تبديل شدن يزد به قطب پزشكي، قطب گردشگري و قطب ترانزيتي، راه اندازي كريدور علم و فناوري، راه اندازي مركز ملي تخليه و بارانداز كالا (بندر خشك)، احداث نمايشگاه بين المللي، تكميل كريدور بين المللي شمال- جنوب در استان (آزادراه ترانزيتي نطنز- يزد- سيرجان)، احداث دانشگاه صنعتي يزد و .." از شعارهاي تكراري مسئولين استان طي 10-20 سال گذشته است كه همگي بر درستي آنها اذعان داشته اند، اما هيچگاه در عمل جزء اولويتهاي اصلي توسعه استان نبوده و تحقق كامل و موفق آنها هنوز صورت نگرفته است.

لذا به نظر مي رسد مسئولين ارشد استان بايد در كنار انتخاب استراتژي هاي اولويت دار و كليدي و طرح ها و پروژه هاي اساسي و محرك توسعه استان؛ آسيب شناسي و تحليلي از چرايي اجرايي نشدن اين استراتژي ها و طرح ها در سال هاي گذشته و راهكارهايي جهت عملياتي شدن آنها طي مدت 4 سال آينده را در قالب " بسته جامع راهبردي- عملياتي توسعه استان يزد " تهيه كنند.

به نظر مي رسد اين " بسته جامع راهبردي- عملياتي " بايد شامل هفت لايه ذيل باشد:

1-      تدوين چشم انداز و قله آرماني توسعه استان

2-      بروزرساني نظريه پايه توسعه استان (اهداف و راهبردهاي كلان)

3-      بروزرساني استراتژي ها و راهبردهاي كليدي و اولويت دار استان جهت تحقق چشم انداز و نظريه پايه (با در نظرگرفتن اصل بهينه پارتو يا 20-80)

4-      تهيه ليست طرح ها و پروژه هاي اساسي و محرك توسعه در راستاي تحقق راهبردهاي بند 3 (مفاد اين بند از بين پروژه هاي مصوب سفر رهبري و رياست جمهوري و پروژه هاي مصوب استاني قابل احصاء است. زيرا متاسفأنه بخش عمده اي از پروژه هاي عمده و اساسي كه در سال هاي گذشته مطرح و حتي مصوب شده، هنوز عملياتي نگرديده است. مانند: خط دوم انتقال آب، احداث آزادراه، نمايشگاه بين المللي، ورزشگاه بزرگ يزد، دانشگاه صنعتي يزد، ساماندهي بافت تاريخي، منطقه آزاد پزشكي، كريدور علم و فناوري و ...)

5-      با توجه به اينكه بخش قابل توجهي از خروجي هاي بند 4 ، قبلاً هم در دستور كار مسئولين استان بوده است، ضروري است علت عدم اجرايي شدن آنها بررسي و كالبدشكافي شده و راهكارهاي اجراي آنها طي حداكثر 4 سال آينده، بررسي شود. بدين منظور پيشنهاد    مي شود جلسات تخصصي با حضور افراد صاحب نظر و با تجربه (با توجه به حوزه مرتبط با پروژه) و مديران فعلي و اسبق كه درجريان پروژه مورد نظر بوده اند، برگزار شود و در اين جلسات آسيب شناسي از عدم اجراي هر پروژه و راهكارهاي رفع موانع قبلي، تهيه و ارائه گردد.

6-      برنامه ريزي جهت تشكيل "سازمان اجرايي يكپارچه توسعه استان" با محوريت دستگاه هاي اجرايي و پشتيباني استانداري؛ به نحويكه دستگاه هاي اجرايي استان توانمندي لازم جهت اجراي استراتژي هاي توسعه اي و طرح ها و پروژه هاي مهم و اساسي استان را بدست آورند. در اثر اجراي اين بند، "سازمان اجرايي توسعه استان" بصورت يك سازمان يكپارچه و هدفمند عمل كرده و نقش استانداري بعنوان هسته مركزي هادي، راهبر، پشتيبان و تقويت كننده ادارات و ارگان هاي استان جهت ايفاي صحيح نقش در نظر گرفته شده براي آنها در مسير توسعه (وظايف سازماني قانوني) مي باشد. در اين حالت؛ لايه اصلي و نوك پيكان اجراي استراتژي هاي توسعه اي استان، دستگاه هاي اجرايي مي باشد و استاندار و مجموعه استانداري با نگاه بلندمدت به توسعه استان تلاش مي كنند ساختارهاي سازماني و فرايندهاي تصميم گيري و انجام كار را در كليه دستگاه هاي اجرايي بهبود بخشند، به جذب و استخدام نيروهاي مستعد و توانمند در ادارات و سازمان هاي استان كمك كنند، آموزش لازم را بصورت مستمر به مديران و كارشناسان ارگان هاي دولتي استان ارائه كنند، جلسات مستمر با كارشناسان مرتبط با هر حوزه را در دستگاه هاي اجرايي جهت توجيه و آموزش مداوم آنها برگزار نمايند، در برقراري ارتباط مديران دستگاه هاي اجرايي با مسئولين وزارتخانه متبوعشان همكاري و همراهي نمايند، پتانسيل مجموعه نمايندگان استان در مجلس شوراي اسلامي را براي تحقق اهداف دستگاه هاي اجرايي بسيج نمايند و .. .

7-      تدوين دستورالعمل ارزيابي و پايش مستمر و جدي مديران دستگاه هاي اجرايي جهت انجام اقدامات لازم و بموقع در صورت كم كاري مديران مربوطه

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا